YABANCI UYRUKLULARIN İSTİHDAMI VE KAYIT DIŞI İSTİHDAM SORUNU

ÖZ

Çağımızın getirmiş olduğu ulaşım imkanlarındaki kolaylık, gelişmemiş ülkelerde yaşanan siyasi ve ekonomik krizler nedeniyle bireylerin farklı ülkelere göçleri artış göstermektedir. Ülkemiz; konumu, gelişen ekonomisi ve iş imkânı sağlaması gibi cezbedici unsurları taşıması nedeniyle, bireylerin ve kitlesel göçlerin odak noktasında kalarak önemli ölçüde etkilenmiştir. Cumhuriyetin kurulduğu ilk yıllarda yerel iş gücünü teşvik edecek uygulamaların yanında yabancı uyrukların istihdamına yönelik çeşitli yasal düzenlemeler getirilmiş ve 2016 yılı itibariyle Uluslararası İş Gücü Kanunu yürürlüğe girerek tek bir kanunda toplanarak sistematik ve düzenli bir şekil verilmiştir. Her ne kadar ülkemizde kayıt dışı istihdamın yasal olmaması ve tespiti halinde uygulanacak yaptırımların bulunmasına rağmen, işletmeler emek arzının önemli bir kısmını kayıt dışı istihdam ile sağlamaktadır.

Çalışmanın birinci bölümünde ülkemizde bulunan yabancıların statüleri ele alınarak açıklanmış, yabancıların ülkemizde istihdam edilmesine yönelik genel bilgiler verilmiş ve güncel mevzuat çerçevesinde yabancıların ülkemizde istihdamına yönelik uygulanmakta olan yasal düzenlemeler ele alınmıştır. İkinci bölümünde kayıt dışılık kavramı incelenmiş ve yabancıların kayıt dışı çalışma durumunun etkileri ele alınıp tespiti halinde uygulanacak işletmelere ve bireylere uygulanacak yaptırımlara değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Yabancı Uyruklu, Yabancıların İstihdamı, Kayıt Dışı İstihdam, Geçici Koruma Statüsü

ABSTRACT

            Migration of individuals to different countries is increasing due to, happening economic and political crisis in the less developed countries, with the conveniences of our time in the transportations. With the tempting factors of its location, developing economy and the provision of job opportunities it bears, our country has been stayed in the focus of the individual and massive migration movement and has been significantly affected by it. In the first years of when the republic was established, besides of applications to encourage the local labor force, also some legal regulations has been made for the employment of the foreign nationals and by 2016 it has been collected and given a systematic and regular shape with International Labor Force Law has came in to force. Although unregistered employment is not legal and despite when detected there are sanctions to be applied, businesses keep on supplying the important portion of their labor force with unregistered economy.

            In the first part of our study, the status of the foreign nationals has been examined and explained, the general information of employment of the foreign nationals has been given and within the framework of current legislation about the employment of the foreign nationals and the legal regulations that in force has been examined. In the second chapter, the concept of unregistered employment has been examined and the affects of the unregistered employment of the foreign nationals has been studied and in case of detection, the sanctions to be applied to businesses and to individuals has been mentioned.

Keywords: Foreign Nationals, Employment of Foreigners, Unregistered Employment, Temporary Protection Status