TÜRK SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİ İÇİN MESLEKİ REHABİLİTASYON ÖNERİSİ

ÖZ

Türkiye’deki mesleki rehabilitasyon mevzuatına baktığımızda, mesleki rehabilitasyonu detaylı olarak düzenleyen 1972 yılında yürürlüğe sokulan Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü 2006 yılında gerçekleştirilen sosyal güvenlik reformu sonrası yürürlükten kalkmıştır. Böylece mevcut durumda sadece tıbbi rehabilitasyona ilişkin hizmetlerin finansmanı sosyal güvenlik tarafından sağlanır hale gelmiştir. 

Sosyal güvenlik reformu sonrası ihmal edilen mesleki rehabilitasyon ve işe geri dönüş uygulamalarının başta “önleyicilik” misyonu esas alınarak tekrar uygulamaya konulması yararlı olacaktır.

Gelişmekte olan bir ülke olarak Türkiye’de (mesleki) rehabilitasyon yalnızca engelli kişiler için bir seçenek olmaktan çıkarılmalı ve sosyal güvenlik sistemi içerisine yeniden dahil edilmelidir. Türkiye gibi patikası ve uygulaması sosyal sigorta olan bir sistemde mesleki rehabilitasyonun önemi daha da artmaktadır. Bu bağlamda uzun dönemli iş göremezliğin kaçınılmaz olmadığı görüşünün hakim kılınması ve mesleki rehabilitasyonun önceliklendirilerek teşvik edilmesi için ilgili Kanunların ruhu ve ikincil mevzuatlar bu doğrultuda düzenlenmelidir.

Yeniden kurulacak mesleki rehabilitasyon sisteminde en önemli unsur sigortalının kazadan önceki mesleki hayatına devam edebilmesi ve kişinin eski işine ve işyerine iadesi olmalıdır. Bu mümkün değilse kişinin çalışma hayatına yeniden uyum sağlamasının en hızlı şekilde sağlanması için diğer yollara başvurulmalı ve kalıcı hasarların en aza indirgenmesi hedeflenmelidir.

Anahtar Kelimeler: Mesleki Rehabilitasyon, Sosyal Güvenlik, İşe Geri Dönüş

ABSTRACT

Looking at the legislation in Turkey vocational rehabilitation, vocational rehabilitation put into force in 1972 in order to regulate the Social Health Insurance Transactions Regulations in detail was abolished after the social security reform carried out in 2006. Thus, in the current situation, only the services related to medical rehabilitation have been financed by social security.

It will be beneficial to re-implement the neglected occupational rehabilitation and return to work practices based on the “preventive” mission after the social security reform.

In Turkey, as a developing country, (vocational) rehabilitation is should be removed as an option for just people with disabilities and must be reintroduced into the social security system. The importance of vocational rehabilitation has been increased in a country like Turkey where the system is based on social security. In this context, the spirit of the relevant Laws and secondary legislation should be regulated in order to ensure that long-term disability is not inevitable and that vocational rehabilitation is prioritized and encouraged.

The most important element in vocational rehabilitation system to be re-established should be the continuation of the professional life of the insured before the accident and the return of the individual to his / her former job and workplace. If this is not possible, other means should be resorted as quickly as possible to ensure individual's adaptation to work life and the aim of minimizing permanent damage should be sought.

Keywords: Occupational Rehabilitation, Vocational Rehabilitation, Social Security, Return to Work