ÖZ
Dünyada ve ülkemizde tarımsal faaliyetlerde bulunan kişi sayısı iş gücünün büyük bir miktarını oluşturmaktadır. Ülkemizde tarım veya orman işlerinde çalışanların sayısı TÜİK verilerine göre 2020 yılında 4.716.000 olarak belirlenmiştir. Yine TÜİK verilerine göre ülkemizde istihdamın sektörel dağılımında tarım %17,6’lık oranla önemli bir yere sahiptir.[1] 2019 yılında Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan Covid-19 küresel salgını ile insanların doğal beslenmeye ve yaşamaya olan talepleri artmaya başlamıştır. Dolayısıyla dünyada ve ülkemizde bu talebi karşılayabilmek için tarımsal faaliyetlerin artma ihtimali kuvvetle muhtemeldir.
Sosyal güvenlik hakkı, çalışma hayatı içerisindeki bütün çalışanlar için önemli bir yere sahiptir. Ülkemizde de geçen yıl %17,6’lık bir orana sahip olan tarım işlerinde çalışan tarım işçilerinin sigortalılığına dair düzenlenmeler, uzun (yaşlılık, malullük, ölüm) ve kısa vadeli (iş kazası, meslek hastalığı, hastalık, analık) sosyal sigortalardan ve genel sağlık sigortası gibi sosyal güvenlik hakları yönünden bazı değişikliklere uğramıştır. Ülkemizde tarım işlerinde çalıştırılanlar genel olarak yevmiye usulü, günübirlik, dönemsel ve süreksiz olarak çalıştırıldıkları için bu çalışanların sigortalılıkları geçmişte birçok kez sorun olarak karşımıza çıkmıştır. Bu yazımızda geçmişten günümüze tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalıştırılan tarım emekçilerinin sosyal güvenlik haklarının neler olduğu, bu hakların değişimi ve günümüzde bu haklardan nasıl yararlanılabileceği hakkında bilgilere yer verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Güvenlik, Tarımsal Faaliyet, Süreksiz Çalışma
ABSTRACT
The number of people engaged in agricultural activities in the world and in our country constitutes a large amount of the workforce. The number of people working in agriculture or forestry in our country was determined as 4,716,000 in 2020 according to TUIK data. Also, according to TUIK data, agriculture has an important place in the sectoral distribution of employment in our country with a rate of %17.6. With the Covid-19 global epidemic that emerged in Wuhan, China in 2019, people's demands for natural nutrition and living began to increase. Therefore, it is highly probable that agricultural activities will increase in order to meet this demand in the world and in our country.
The right to social security has an important place for every employee in working life. Insurance of agricultural workers in agricultural jobs, which had a rate of %17.6 last year in our country, consists of long (old age, disability, death) and short-term (work accident, occupational disease, sickness, maternity) social insurances and general health insurance. Social security rights in our country have undergone some changes over time. Since those who are employed in agricultural jobs in our country are generally employed on a daily basis, on a daily basis, periodically and discontinuously, the insurance of these workers has appeared as a problem many times in the past. In this article, information will be given about the social security rights of agricultural laborers who have been employed in agriculture or forestry jobs from past to present, and how these rights can be benefited from today.
Key Words: Social Security, Agricultural Activity, Discontinuous Work
[1]TÜİK. “İş Gücü İstatistikleri 2020” (22/03/2021). (Erişim:13/06/2021) https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-2020-37484